Truyền thông doanh nghiệp là gì? 2 loại hình truyền thông cần nắm rõ

Truyền thông doanh nghiệp là cách doanh nghiệp trò chuyện với thế giới, chia sẻ câu chuyện của mình, và xây dựng mối quan hệ với mọi người.

Truyền thông doanh nghiệp là khái niệm chỉ tất cả các hoạt động truyền thông mà một doanh nghiệp thực hiện, khái niệm này bao gồm hai hoạt động chính là truyền thông đại chúng và truyền thông nội bộ.

Theo Vũ, truyền thông doanh nghiệp là sợi dây gắn kết doanh nghiệp với mọi người, từ bên trong và cả bên ngoài.

Một số số liệu về truyền thông doanh nghiệp trên thế giới và Việt Nam:

Trên thế giới

• Theo một báo cáo của We Are Social và Hootsuite, trong năm 2023, có 4,95 tỷ người dùng internet trên toàn thế giới, chiếm 59,5% dân số toàn cầu.

• Số người sử dụng mạng xã hội cũng tăng lên đáng kể, với 4,62 tỷ người dùng, chiếm 56,1% dân số toàn cầu.

• Chi tiêu cho tiếp thị kỹ thuật số dự kiến sẽ đạt 472 tỷ USD vào năm 2023, tăng 12,4% so với năm 2022.

Tại Việt Nam

• Theo một báo cáo của Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Việt Nam có 78,9 triệu người dùng internet, chiếm 73,3% dân số.

• Số người sử dụng mạng xã hội cũng tăng lên đáng kể, với 74,9 triệu người dùng, chiếm 70,6% dân số.

• Chi tiêu cho tiếp thị kỹ thuật số dự kiến sẽ đạt 1,2 tỷ USD vào năm 2023, tăng 15,4% so với năm 2022.

Những số liệu mà Vũ vừa chia sẻ cho thấy truyền thông doanh nghiệp đang ngày càng trở nên quan trọng và phổ biến trên toàn thế giới và Việt Nam. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào truyền thông doanh nghiệp để tiếp cận và thu hút khách hàng, xây dựng thương hiệu và nâng cao hiệu quả kinh doanh.

>> Xem thêm: Chiến lược truyền thông, hướng dẫn xây dựng với 7 bước chuyên nghiệp

Lịch sử truyền thông doanh nghiệp

Radio là hình thức truyền thông từ thời sơ khai vẫn còn tồn tại đến ngày nay.

Truyền thông doanh nghiệp đã có lịch sử phát triển lâu đời, bắt nguồn từ nhu cầu của các doanh nghiệp trong việc tiếp cận và thu hút khách hàng.

Thời kỳ đầu

Trong thời kỳ đầu, truyền thông doanh nghiệp chủ yếu được thực hiện thông qua các kênh truyền thông truyền thống như báo chí, đài phát thanh, truyền hình,… Các doanh nghiệp sử dụng các kênh này để quảng bá sản phẩm, dịch vụ và xây dựng thương hiệu.

Thời kỳ bùng nổ của internet

Từ cuối thế kỷ 20, sự phát triển của internet đã tạo ra một cuộc cách mạng trong truyền thông doanh nghiệp. Các doanh nghiệp bắt đầu sử dụng các kênh truyền thông trực tuyến như website, mạng xã hội,… để tiếp cận khách hàng một cách hiệu quả hơn.

Thời kỳ hiện đại

Trong thời kỳ hiện đại, truyền thông doanh nghiệp ngày càng trở nên phức tạp và đa dạng hơn. Doanh nghiệp cần sử dụng các kênh truyền thông đa dạng để tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng hơn. Đồng thời, doanh nghiệp cũng cần chú trọng đến việc tạo ra nội dung sáng tạo và hấp dẫn để thu hút sự chú ý của khách hàng.

Một số mốc quan trọng trong lịch sử truyền thông doanh nghiệp

• Năm 1835: Joseph Pulitzer thành lập tờ báo New York World, đánh dấu sự ra đời của báo chí thương mại.

• Năm 1922: David Sarnoff giới thiệu đài phát thanh RCA, đánh dấu sự ra đời của truyền hình.

• Năm 1969: ARPANET, mạng máy tính đầu tiên trên thế giới, được thành lập.

• Năm 1993: World Wide Web ra đời, đánh dấu sự ra đời của internet.

• Năm 1995: Mark Zuckerberg thành lập Facebook.

• Năm 2006: Twitter ra mắt.

• Năm 2010: Instagram ra mắt.

• Năm 2023: Metaverse bắt đầu phát triển, mở ra những cơ hội mới cho truyền thông doanh nghiệp.

Truyền thông doanh nghiệp là một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng và luôn thay đổi theo thời gian. Các doanh nghiệp cần cập nhật những xu hướng mới nhất để có thể xây dựng và phát triển thương hiệu hiệu quả.

Doanh nghiệp nào cần truyền thông doanh nghiệp

Tất cả các mô hình doanh nghiệp đều cần truyền thông doanh nghiệp, bất kể quy mô, ngành nghề hay lĩnh vực hoạt động. Truyền thông doanh nghiệp giúp doanh nghiệp:

• Tạo ra sự nhận thức và hiểu biết của công chúng về doanh nghiệp.

• Xây dựng hình ảnh, thương hiệu tích cực cho doanh nghiệp.

• Quảng bá sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp.

• Gắn kết nhân viên và tạo ra sự đồng thuận trong nội bộ công ty.

• Tạo ra lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, tùy thuộc vào mô hình doanh nghiệp, các mục tiêu và mục tiêu truyền thông doanh nghiệp sẽ khác nhau.

Ví dụ, các doanh nghiệp khởi nghiệp cần truyền thông doanh nghiệp để tạo ra sự nhận thức và thu hút khách hàng tiềm năng. Các doanh nghiệp lớn cần truyền thông doanh nghiệp để xây dựng và duy trì hình ảnh, thương hiệu của mình. Các doanh nghiệp phi lợi nhuận cần truyền thông doanh nghiệp để nâng cao nhận thức về các vấn đề xã hội mà họ đang giải quyết.

Dưới đây là một số mô hình doanh nghiệp cụ thể cần truyền thông doanh nghiệp:

• Các doanh nghiệp nhỏ và vừa: Doanh nghiệp nhỏ và vừa thường có nguồn lực hạn chế, do đó cần tập trung vào các hoạt động truyền thông hiệu quả và tiết kiệm chi phí.

• Các doanh nghiệp lớn: Doanh nghiệp lớn có nguồn lực dồi dào, do đó có thể đầu tư vào các hoạt động truyền thông đa dạng và phức tạp hơn.

• Các doanh nghiệp đa quốc gia: Doanh nghiệp đa quốc gia cần truyền thông doanh nghiệp để tiếp cận khách hàng ở nhiều quốc gia và khu vực khác nhau.

• Các doanh nghiệp khởi nghiệp: Doanh nghiệp khởi nghiệp cần truyền thông doanh nghiệp để tạo ra sự nhận thức và thu hút khách hàng tiềm năng.

• Các doanh nghiệp phi lợi nhuận: Doanh nghiệp phi lợi nhuận cần truyền thông doanh nghiệp để nâng cao nhận thức về các vấn đề xã hội mà họ đang giải quyết.

Tóm lại, tất cả các mô hình doanh nghiệp đều cần truyền thông doanh nghiệp để đạt được thành công.

Truyền thông doanh nghiệp đại chúng và truyền thông nội bộ

Truyền thông đại chúng là các hoạt động truyền tải thông tin từ doanh nghiệp đến công chúng, khách hàng, đối tác, đối thủ cạnh tranh, nhằm mục đích xây dựng hình ảnh, thương hiệu, quảng bá sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp. Các kênh truyền thông đại chúng phổ biến hiện nay bao gồm báo chí, truyền hình, đài phát thanh, truyền thông xã hội,…

Truyền thông nội bộ là các hoạt động truyền tải thông tin từ doanh nghiệp đến nhân viên, nhằm mục đích gắn kết nhân viên và tạo ra sự đồng thuận trong nội bộ công ty. Các kênh truyền thông nội bộ phổ biến hiện nay bao gồm website nội bộ, email, intranet,…

Bảng so sánh điểm khác biệt truyền thông doanh nghiệp đại chúng và nội bộ:

Mặc dù có những điểm khác biệt cơ bản, nhưng truyền thông đại chúng và truyền thông nội bộ đều là những công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu kinh doanh của mình.

Quy trình xây dựng chiến lược truyền thông doanh nghiệp

Quy trình xây dựng chiến lược truyền thông doanh nghiệp bao gồm các bước sau:

1. Xác định mục tiêu truyền thông

Bước đầu tiên trong quá trình xây dựng chiến lược truyền thông là xác định mục tiêu truyền thông. Mục tiêu truyền thông là những kết quả mà doanh nghiệp muốn đạt được thông qua các hoạt động truyền thông. Mục tiêu truyền thông cần cụ thể, có thể đo lường được, có thể đạt được và có thời hạn.

2. Phân tích môi trường truyền thông

Bước tiếp theo là phân tích môi trường truyền thông. Điều này bao gồm việc phân tích các yếu tố sau:

• Thị trường mục tiêu: Doanh nghiệp cần xác định đối tượng mục tiêu của mình là ai? Họ có những đặc điểm gì? Họ sử dụng những kênh truyền thông nào?

• Cạnh tranh: Doanh nghiệp cần phân tích các đối thủ cạnh tranh của mình đang sử dụng những kênh truyền thông nào và những chiến lược truyền thông nào?

• Xu hướng truyền thông: Doanh nghiệp cần cập nhật những xu hướng truyền thông mới nhất để có thể xây dựng chiến lược truyền thông hiệu quả.

3. Xây dựng thông điệp truyền thông

Thông điệp truyền thông là những thông tin mà doanh nghiệp muốn truyền tải đến đối tượng mục tiêu. Thông điệp truyền thông cần ngắn gọn, dễ hiểu và dễ nhớ. Thông điệp truyền thông cần phù hợp với mục tiêu truyền thông và đối tượng mục tiêu.

4. Lựa chọn kênh truyền thông

Kênh truyền thông là phương tiện mà doanh nghiệp sử dụng để truyền tải thông điệp của mình đến đối tượng mục tiêu. Doanh nghiệp cần lựa chọn các kênh truyền thông phù hợp với mục tiêu, đối tượng mục tiêu và ngân sách của mình.

5. Xây dựng ngân sách truyền thông

Ngân sách truyền thông là số tiền mà doanh nghiệp dành cho các hoạt động truyền thông. Ngân sách truyền thông cần được xác định dựa trên mục tiêu truyền thông, đối tượng mục tiêu và kênh truyền thông.

6. Lập kế hoạch triển khai

Kế hoạch triển khai là bản kế hoạch chi tiết về cách thức thực hiện các hoạt động truyền thông. Kế hoạch triển khai cần bao gồm các nội dung sau:

• Thời gian triển khai

• Người thực hiện

• Cách thức thực hiện

• Ngân sách

7. Đo lường hiệu quả

Doanh nghiệp cần đo lường hiệu quả của chiến lược truyền thông để đánh giá mức độ thành công của chiến lược và đưa ra những điều chỉnh cần thiết.

Dưới đây là một số lưu ý khi xây dựng chiến lược truyền thông doanh nghiệp:

• Chiến lược truyền thông cần được xây dựng dựa trên mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.

• Chiến lược truyền thông cần được cập nhật thường xuyên để phù hợp với tình hình thực tế.

• Doanh nghiệp cần đo lường hiệu quả của chiến lược truyền thông để đánh giá mức độ thành công.

Một chiến lược truyền thông hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu kinh doanh của mình.

Dưới đây là một số ví dụ về chiến lược truyền thông doanh nghiệp:

• Chiến lược truyền thông doanh nghiệp : Chiến lược này nhằm mục đích xây dựng hình ảnh, thương hiệu tích cực cho doanh nghiệp.

• Chiến lược truyền thông sản phẩm: Chiến lược này nhằm mục đích quảng bá sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp.

• Chiến lược truyền thông nội bộ: Chiến lược này nhằm mục đích gắn kết nhân viên và tạo ra sự đồng thuận trong nội bộ công ty.

Chiến lược truyền thông doanh nghiệp có thể được triển khai dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm:

• Truyền thông đại chúng: Sử dụng các kênh truyền thông đại chúng như báo chí, truyền hình, đài phát thanh, truyền thông xã hội,… để truyền tải thông điệp đến công chúng.

• Truyền thông trực tiếp: Sử dụng các kênh truyền thông trực tiếp như hội thảo, sự kiện,… để truyền tải thông điệp đến khách hàng tiềm năng.

• Truyền thông nội bộ: Sử dụng các kênh truyền thông nội bộ như website nội bộ, email, intranet,… để truyền tải thông điệp đến nhân viên.

Chiến lược truyền thông doanh nghiệp là một công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu kinh doanh của mình. Doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược truyền thông hiệu quả để đạt được hiệu quả truyền thông tối ưu.

Quy trình xây dựng kế hoạch truyền thông doanh nghiệp nội bộ

Quy trình xây dựng kế hoạch truyền thông doanh nghiệp nội bộ bao gồm các bước sau:

1. Xác định mục tiêu truyền thông nội bộ

Bước đầu tiên trong quá trình xây dựng kế hoạch truyền thông nội bộ là xác định mục tiêu truyền thông nội bộ. Mục tiêu truyền thông nội bộ là những kết quả mà doanh nghiệp muốn đạt được thông qua các hoạt động truyền thông nội bộ. Mục tiêu truyền thông nội bộ cần cụ thể, có thể đo lường được, có thể đạt được và có thời hạn.

Dưới đây là một số mục tiêu truyền thông nội bộ phổ biến:

• Tăng cường sự gắn kết của nhân viên

• Tạo ra sự đồng thuận trong nội bộ doanh nghiệp

• Tăng cường nhận thức của nhân viên về doanh nghiệp

• Thúc đẩy tinh thần làm việc của nhân viên

• Giảm thiểu căng thẳng và mâu thuẫn trong nội bộ doanh nghiệp

2. Phân tích môi trường truyền thông nội bộ

Bước tiếp theo là phân tích môi trường truyền thông nội bộ. Điều này bao gồm việc phân tích các yếu tố sau:

• Thị trường mục tiêu: Doanh nghiệp cần xác định đối tượng mục tiêu của mình là ai? Họ có những đặc điểm gì? Họ quan tâm đến những thông tin gì?

• Cạnh tranh: Doanh nghiệp cần phân tích các đối thủ cạnh tranh của mình đang sử dụng những kênh truyền thông nội bộ nào và những chiến lược truyền thông nội bộ nào?

• Xu hướng truyền thông nội bộ: Doanh nghiệp cần cập nhật những xu hướng truyền thông nội bộ mới nhất để có thể xây dựng kế hoạch truyền thông nội bộ hiệu quả.

3. Xây dựng thông điệp truyền thông nội bộ

Thông điệp truyền thông nội bộ là những thông tin mà doanh nghiệp muốn truyền tải đến nhân viên. Thông điệp truyền thông nội bộ cần ngắn gọn, dễ hiểu và dễ nhớ. Thông điệp truyền thông nội bộ cần phù hợp với mục tiêu truyền thông nội bộ và đối tượng mục tiêu.

4. Lựa chọn kênh truyền thông nội bộ

Kênh truyền thông nội bộ là phương tiện mà doanh nghiệp sử dụng để truyền tải thông điệp của mình đến nhân viên. Doanh nghiệp cần lựa chọn các kênh truyền thông nội bộ phù hợp với mục tiêu, đối tượng mục tiêu và ngân sách của mình.

Dưới đây là một số kênh truyền thông nội bộ phổ biến:

• Trang web nội bộ

• Email

• Intranet

• Tin tức nội bộ

• Hội thảo, sự kiện

• Trò chuyện trực tiếp

• Mạng xã hội nội bộ

5. Lập kế hoạch triển khai

Kế hoạch triển khai là bản kế hoạch chi tiết về cách thức thực hiện các hoạt động truyền thông nội bộ. Kế hoạch triển khai cần bao gồm các nội dung sau:

• Thời gian triển khai

• Người thực hiện

• Cách thức thực hiện

• Ngân sách

6. Đo lường hiệu quả

Doanh nghiệp cần đo lường hiệu quả của kế hoạch truyền thông nội bộ để đánh giá mức độ thành công của kế hoạch và đưa ra những điều chỉnh cần thiết.

Dưới đây là một số chỉ số đo lường hiệu quả truyền thông nội bộ phổ biến:

• Tỷ lệ mở email

• Tỷ lệ nhấp chuột

• Tỷ lệ tương tác trên mạng xã hội

• Số lượng người tham gia các sự kiện

• Số lượng câu hỏi và phản hồi

• Sự hài lòng của nhân viên

Dưới đây là một số lưu ý khi xây dựng kế hoạch truyền thông doanh nghiệp nội bộ:

• Kế hoạch truyền thông nội bộ cần được xây dựng dựa trên mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.

• Kế hoạch truyền thông nội bộ cần được cập nhật thường xuyên để phù hợp với tình hình thực tế.

• Doanh nghiệp cần đo lường hiệu quả của kế hoạch truyền thông nội bộ để đánh giá mức độ thành công.

Một kế hoạch truyền thông nội bộ hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu kinh doanh của mình.

Khác biệt giữa truyền thông doanh nghiệp và marketing

Marketing tập trung vào các con số: các marketer nghiên cứu xu hướng thị trường, khách hàng tiềm năng, phân tích và đưa ra những chiến lược thực hiện, thu về những báo cáo chi tiết, thể hiện rõ ràng ở những con số.

Truyền thông tập trung vào thông tin: các communicator dành sự quan tâm đến việc viết nội dung sao cho hấp dẫn, thu hút và có thể giữ chân người nhận thông tin. Người làm truyền thông có thể điều chỉnh thông tin/ giọng nói tuỳ vào chân dung người nhận mà họ hướng đến. Người làm truyền thông có kỹ năng viết với nhiều kịch bản và công cụ khác nhau. 

Marketing đo lường hành vi của khách hàng: các marketer đo lường hành vi của khách hàng như: tỷ lệ thoát trang, tỷ lệ đặt đơn hàng, lượt nhấp vào liên kế, tổng số đơn hàng…

Truyền thông đo lường thái độ của người nhận: các communicator quan tâm đến thái độ và sự phản ứng cảm xúc của người nhận thông tin với thương hiệu mà họ truyền đạt. Trong hầu hết các trường hợp, người làm truyền thông tập trung vào việc đo lường chỉ số cảm xúc, sự hài lòng và tín nhiệm từ phía người nhận thông tin.

Bảng so sánh truyền thông doanh nghiệp và marketing

Xu hướng truyền thông doanh nghiệp trong tương lai

Truyền thông doanh nghiệp là một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng và luôn thay đổi theo thời gian. Dưới đây là một số xu hướng truyền thông doanh nghiệp trong tương lai:

• Truyền thông nội bộ cá nhân hóa: Trong tương lai, các doanh nghiệp sẽ tập trung vào việc cá nhân hóa thông điệp truyền thông nội bộ cho từng nhân viên. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả truyền thông và gắn kết nhân viên hơn.

• Sự phát triển của công nghệ: Công nghệ sẽ tiếp tục phát triển và mở ra những cơ hội mới cho truyền thông doanh nghiệp. Các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) sẽ được ứng dụng trong truyền thông doanh nghiệp để tạo ra những trải nghiệm mới mẻ và hấp dẫn hơn cho người dùng.

• Tầm quan trọng của dữ liệu: Dữ liệu sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết trong truyền thông doanh nghiệp. Các doanh nghiệp sẽ sử dụng dữ liệu để phân tích hành vi của khách hàng và nhân viên, từ đó đưa ra những quyết định truyền thông hiệu quả hơn.

• Sự phát triển của truyền thông xã hội: Truyền thông xã hội sẽ tiếp tục phát triển và trở thành một kênh truyền thông quan trọng cho các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp sẽ sử dụng truyền thông xã hội để kết nối với khách hàng, nhân viên và đối tác.

Dưới đây là một số ví dụ cụ thể về các xu hướng truyền thông doanh nghiệp trong tương lai:

• Sử dụng AI để phân tích dữ liệu và đưa ra những gợi ý cá nhân hóa cho nhân viên.

• Tạo ra các trải nghiệm VR và AR để giúp nhân viên hiểu rõ hơn về sản phẩm, dịch vụ và văn hóa doanh nghiệp.

• Sử dụng dữ liệu để phân tích hành vi của khách hàng và nhân viên, từ đó đưa ra những thông điệp truyền thông phù hợp hơn.

• Sử dụng truyền thông xã hội để tạo ra các cộng đồng trực tuyến cho khách hàng, nhân viên và đối tác.

Các doanh nghiệp cần cập nhật những xu hướng truyền thông doanh nghiệp mới nhất để có thể xây dựng và triển khai các chiến lược truyền thông hiệu quả.

Học truyền thông doanh nghiệp ở đâu

Có rất nhiều nơi để học truyền thông doanh nghiệp, bao gồm:

• Trường đại học: Nhiều trường đại học ở Việt Nam có đào tạo ngành truyền thông doanh nghiệp. Sinh viên học ngành này sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để làm việc trong lĩnh vực truyền thông doanh nghiệp.

• Các khóa học ngắn hạn: Có rất nhiều khóa học ngắn hạn về truyền thông doanh nghiệp được tổ chức bởi các tổ chức đào tạo uy tín. Các khóa học này thường tập trung vào các kỹ năng cụ thể như viết nội dung, thiết kế đồ họa, quản lý truyền thông xã hội,…

• Tự học: Có rất nhiều tài liệu và nguồn học tập trực tuyến về truyền thông doanh nghiệp. Bạn có thể tự học để trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết cho mình.

Dưới đây là một số trường đại học và tổ chức đào tạo uy tín cung cấp các chương trình học về truyền thông doanh nghiệp:

• Trường đại học:

• • Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội

• • Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh

• • Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Quốc gia Hà Nội

• • Đại học Ngoại thương, Đại học Quốc gia Hà Nội

• • Đại học Thương mại, Đại học Quốc gia Hà Nội

• Các tổ chức đào tạo:

• • Học viện Doanh nhân TP.HCM (HUBA)

• • Trường Doanh nhân PACE

• • Học viện Marketing Việt Nam

• • Viện Đào tạo và Phát triển Truyền thông (IMC)

• • Trường Đào tạo Quản trị Kinh doanh và Truyền thông (AMC)

Khi lựa chọn nơi học truyền thông doanh nghiệp, bạn cần cân nhắc các yếu tố sau:

• Chương trình học: Chương trình học cần đáp ứng được nhu cầu và mục tiêu học tập của bạn.

• Giảng viên: Giảng viên cần có kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực truyền thông doanh nghiệp.

• Học phí: Học phí cần phù hợp với khả năng tài chính của bạn.

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn lựa chọn được nơi học truyền thông doanh nghiệp phù hợp.

Xin chân thành cảm ơn,