Nhà bán lẻ là gì? 5 loại hình bán lẻ phổ biến cần hiểu trong kinh doanh

Nhà bán lẻ (tiếng Anh: Retailers) là một cá nhân hoặc doanh nghiệp, nhà bán lẻ là cầu nối giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng.

Nhà bán lẻ là đơn vị trung gian giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng, mua hàng hóa từ nhà sản xuất hoặc bán buôn với giá thấp hơn rồi bán lại cho người tiêu dùng với giá cao hơn để kiếm lời.

Nguồn ảnh: freepik.com

Nhà bán lẻ là mắt xích quan trọng trong chiếc lược phân phối và là một thành viên trong chuỗi cung ứng hàng hoá mà mọi doanh nghiệp sản xuất đều cần.

Một số loại hình nhà bán lẻ mới nổi gần đây

Trong những năm gần đây, thị trường bán lẻ đã có nhiều thay đổi đáng kể, do sự phát triển của công nghệ và internet. Sự xuất hiện của các loại hình bán lẻ mới đã mang đến cho người tiêu dùng nhiều lựa chọn hơn và trải nghiệm mua sắm thú vị hơn.

Dưới đây là một số loại hình bán lẻ mới nổi gần đây:

• Bán lẻ theo mô hình thương mại xã hội (social commerce): Đây là mô hình bán lẻ kết hợp giữa thương mại điện tử và mạng xã hội. Người bán có thể sử dụng các mạng xã hội để quảng bá sản phẩm, tiếp cận khách hàng và thực hiện giao dịch. Một số nền tảng thương mại xã hội phổ biến hiện nay bao gồm Shopee, Tiki, Lazada, Facebook, Instagram,…

• Bán lẻ theo mô hình chia sẻ kinh tế (sharing economy): Đây là mô hình kinh doanh dựa trên việc chia sẻ tài nguyên, dịch vụ giữa các cá nhân hoặc doanh nghiệp. Trong lĩnh vực bán lẻ, mô hình chia sẻ kinh tế được thể hiện qua các hình thức như:

  • Thuê đồ: Người tiêu dùng có thể thuê đồ thay vì mua sắm thông thường.
  • Bán đồ cũ: Người tiêu dùng có thể bán đồ cũ của mình để kiếm thêm thu nhập.
  • Chia sẻ không gian: Người tiêu dùng có thể chia sẻ không gian của mình cho người khác sử dụng.

• Bán lẻ theo mô hình in ấn 3D (3D printing): Đây là mô hình bán lẻ sử dụng máy in 3D để tạo ra các sản phẩm theo yêu cầu của khách hàng. Mô hình này có thể được áp dụng để tạo ra các sản phẩm cá nhân hóa, độc đáo, hoặc các sản phẩm thiết bị y tế, giáo dục,…

• Bán lẻ theo mô hình thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR): Đây là mô hình bán lẻ sử dụng công nghệ VR và AR để tạo ra trải nghiệm mua sắm chân thực và hấp dẫn hơn cho người tiêu dùng. Người tiêu dùng có thể “xem trước” sản phẩm trước khi mua, hoặc trải nghiệm mua sắm trong một môi trường ảo.

Những loại hình bán lẻ mới này đang dần thay đổi cách thức mua sắm của người tiêu dùng. Chúng mang đến cho người tiêu dùng nhiều lựa chọn hơn, trải nghiệm mua sắm thú vị hơn, và khả năng tiếp cận các sản phẩm và dịch vụ mới.

Trong tương lai, các loại hình bán lẻ mới sẽ tiếp tục phát triển và thay đổi. Chúng sẽ mang đến cho người tiêu dùng nhiều trải nghiệm mua sắm mới mẻ và thú vị hơn.

Vị trí của nhà bán lẻ trong chuỗi cung ứng

Chuỗi cung ứng là thuật ngữ chỉ quá trình mà hàng hoá từ vật liệu thô tới thành phẩm và chuyển đến người tiêu dùng, thuật ngữ này bắt đầu từ nhà khai thác, chế biến nguyên liệu thô với đích đến cuối cùng là người tiêu dùng, trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu ba thành viên trong chuỗi cung ứng liên quan đến khía cạnh nhà bán lẻ.

Nguồn ảnh: freepik.com

• Nhà sản xuất và nhà bán buôn
  

Các nhà sản xuất thường là các xí nghiệp, nhà máy nhập nguyên liệu thô sau đó sử dụng nhân công và máy móc để sản xuất ra sản phẩm hoàn thiện, sau đó cung cấp tới nhà bán buôn, nhà bán buôn là đơn vị trung gian mua hàng số lượng lớn với mức giá thấp, thường được gọi là mua sỉ.

• Nhà bán lẻ
  

Người bán lẻ mua hàng hoá từ nhà sản xuất hoặc từ người bán buôn với những chính sách chiết khấu và ưu đãi, nhằm đạt được lợi nhuận từ việc bán sản phẩm cho người tiêu dùng cuối cùng có mức giá lớn hơn giá nhập. Nhà bán lẻ thường nhận được những ưu đãi cùng những điều kiện ràng buộc với nhà sản xuất hoặc nhà bán buôn.

>> Xem thêm: Nhà bán lẻ là gì? 5 loại hình bán lẻ phổ biến cần hiểu trong kinh doanh

• Người tiêu dùng
  

Là người mua hàng từ nhà bán lẻ, mắt xích cuối cùng trong chuỗi cung ứng

5 loại hình nhà bán lẻ phổ biến

Nguồn ảnh: freepik.com

Nhà bán lẻ có rất nhiều loại hình và quy mô, mỗi loại hình đều có ưu và nhược riêng. Tuỳ thuộc vào loại hình kinh doanh và bối cảnh, mô hình bán lẻ có thể phù hợp hoặc không phù hợp

• Nhà bán lẻ độc lập: nhà bán lẻ độc lập thường là cá nhân tự quản lý và vận hành hoạt động bán hàng của mình ngay từ đầu. Thông thường nhà bán lẻ độc lập sẽ làm tất cả mọi việc, nhưng về lâu dài học có thể thuê thêm người phụ giúp.
• Doanh nghiệp bán lẻ địa phương: doanh nghiệp bán lẻ địa phương là một loại hình hoạt động có tổ chức, tuy nhiên quy mô không lớn và khối lượng hàng hoá xử lý cũng không nhiều. Thường là Hợp tác xã, Công ty gia đình hoặc Công ty trách nhiệm hữu hạn. 
• Nhượng quyền thương hiệu: nhượng quyền thương hiệu là một mô hình kinh doanh hỗn hợp, người nhận quyền sử dụng thương hiệu của một tổ chức được cấp phép và đã được chứng minh kinh doanh hiệu quả. Nhượng quyền thương hiệu là một nhà bán lẻ đầu tư. Bên nhận quyền thường sẽ phải trả chi phí nhượng quyền và chi phí bản quyền liên tục để đổi lấy việc sử dụng và kinh doanh thương hiệu tại điểm bán mà mình đầu tư.
• Đại lý: Đại lý là loại hình kết hợp giữa bán lẻ độc lập và nhượng quyền thương hiệu, một nhà bán lẻ sẽ là cấp thấp hơn đại lý, đại lý được cấp phép bán sản phẩm của một thương hiệu cụ thể và thường là bán cùng lúc nhiều nhãn hiệu khác nhau. Khác với nhượng quyền thương mại, đại lý không phải trả chi phí bản quyền và phí bản quyền liên tục.
• Đa cấp: đa cấp hay còn gọi là mạng lưới kinh doanh liên kết, đây là loại hình nhà bán lẻ phụ thuộc vào con người, những người tham gia vào mạng lưới đó. Sản phẩm được bán ra dựa trên nền tảng là niềm tin, mối quan hệ giữa người với người. Đa cấp có thể mở rộng ra thông qua việc phân cấp và thưởng lợi tức dựa trên số lượng sản phẩm được bán ra, người quản lý mạng lưới đa cấp vừa bán hàng vừa tuyển dụng.

Các khái niệm liên quan nhà bán lẻ

Có thể phân loại các nhà bán lẻ theo các tiêu chí khác nhau, bao gồm:

• Kênh bán lẻ: Các nhà bán lẻ có thể bán hàng trực tuyến, thông qua các cửa hàng truyền thống hoặc cả hai.
• Kích thước: Các nhà bán lẻ có thể lớn hoặc nhỏ, với nhiều cửa hàng trên toàn quốc hoặc chỉ một cửa hàng duy nhất.
• Sản phẩm: Các nhà bán lẻ có thể bán một loại sản phẩm cụ thể, chẳng hạn như quần áo, thực phẩm hoặc đồ điện tử, hoặc họ có thể bán nhiều loại sản phẩm khác nhau.

Dưới đây là một số loại hình nhà bán lẻ phổ biến:

• Cửa hàng tạp hóa: Cửa hàng tạp hóa bán thực phẩm, đồ uống và các mặt hàng tạp hóa khác.
• Siêu thị: Siêu thị là một loại cửa hàng tạp hóa lớn hơn, thường có nhiều loại sản phẩm hơn, bao gồm cả thực phẩm tươi sống và hàng tạp hóa.
• Cửa hàng bán lẻ chuyên dụng: Các cửa hàng bán lẻ chuyên dụng bán một loại sản phẩm cụ thể, chẳng hạn như quần áo, giày dép, đồ điện tử hoặc đồ gia dụng.
• Cửa hàng trực tuyến: Các cửa hàng trực tuyến bán hàng hóa và dịch vụ trực tuyến.
• Cửa hàng đa kênh: Các cửa hàng đa kênh bán hàng thông qua nhiều kênh khác nhau, chẳng hạn như trực tuyến, tại cửa hàng và qua điện thoại.

Ngoài ra, còn có một số loại hình nhà bán lẻ khác, chẳng hạn như:

• Cửa hàng bán buôn: Cửa hàng bán buôn bán hàng hóa với số lượng lớn cho các nhà bán lẻ hoặc người tiêu dùng doanh nghiệp.
• Cửa hàng nhượng quyền: Cửa hàng nhượng quyền là cửa hàng được bán lại cho một cá nhân hoặc công ty khác, nhưng vẫn giữ nguyên thương hiệu và mô hình kinh doanh của nhà bán lẻ ban đầu.
• Cửa hàng tự phục vụ: Cửa hàng tự phục vụ là cửa hàng mà khách hàng tự lấy hàng hóa và thanh toán.
• Cửa hàng tự động: Cửa hàng tự động là cửa hàng mà khách hàng có thể mua hàng hóa và thanh toán tự động bằng máy.

Các loại hình nhà bán lẻ khác nhau có những đặc điểm và chiến lược kinh doanh khác nhau. Việc lựa chọn loại hình nhà bán lẻ phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm thị trường mục tiêu, sản phẩm và dịch vụ cung cấp, và nguồn lực sẵn có.

>> Xem thêm: Kênh phân phối là gì? 3 lưu ý khi lựa chọn kênh phân phối

Lưu ý khi làm nhà bán lẻ