Kênh GT, hay General Trade, là một kênh phân phối hàng hóa truyền thống. Đây là một thuật ngữ thân quen với những ai làm trong ngành phân phối.
Kênh GT bao gồm các thành viên: Nhà sản xuất; Nhà phân phối; Nhà bán lẻ: Nhà môi giới; Nhà kho vận; Nhà cung cấp dịch vụ bán hàng
Phân phối trên các chợ nổi có thể là kênh GT đầu tiên tại Miền Nam – Việt Nam (ảnh: vudigital.co)
Lược sử hình thành kênh GT
Kênh GT là kênh phân phối hàng hóa truyền thống, có lịch sử lâu đời tại Việt Nam. Kênh này hình thành và phát triển cùng với sự phát triển của nền kinh tế và nhu cầu tiêu dùng của người dân.
Chợ Bến Thành, đại diện cho kênh GT. Hoạt động từ năm 1914 đến nay (ảnh: vnexpress)
Tại Việt Nam, kênh GT bắt đầu xuất hiện từ những năm 1950, với sự ra đời của các chợ đầu mối, chợ nhỏ lẻ, cửa hàng tạp hóa. Đây là những kênh phân phối hàng hóa chính của các nhà sản xuất, giúp họ tiếp cận được với người tiêu dùng một cách rộng rãi.
Trong những năm 1980-1990, kênh GT tiếp tục phát triển mạnh mẽ, với sự xuất hiện của các đại lý tổng hợp. Các đại lý tổng hợp này đóng vai trò như cầu nối giữa nhà sản xuất và các cửa hàng tạp hóa, giúp việc phân phối hàng hóa được thuận tiện và hiệu quả hơn.
Circle K là chuỗi cửa hàng tiện lợi quốc tế đầu tiên tại Việt Nam, cửa hàng đầu tiên được khai trương vào 20 tháng 12 năm 2008. (ảnh: Circle K)
Từ những năm 2000, kênh GT hiện đại bắt đầu xuất hiện và phát triển mạnh mẽ. Các kênh phân phối này bao gồm các cửa hàng tiện lợi, cửa hàng bán lẻ hiện đại. Kênh GT hiện đại mang đến những ưu điểm vượt trội hơn so với kênh GT truyền thống, như:
- Độ phủ rộng, tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng.
- Thời gian lưu thông hàng hóa nhanh, giảm chi phí lưu kho.
- Dễ dàng kiểm soát hàng hóa, hạn chế thất thoát.
- Hiệu quả trong việc quản lý bán hàng và chăm sóc khách hàng.
Sự phát triển của kênh GT hiện đại đã tạo ra sự cạnh tranh lớn với kênh GT truyền thống.
Tuy nhiên, kênh GT truyền thống vẫn có những ưu điểm riêng, như:
- Chi phí thấp.
- Độ phủ rộng, tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng.
- Do đó, kênh GT truyền thống vẫn có chỗ đứng vững chắc tại thị trường Việt Nam.
Hai loại kênh GT
Về cơ bản, kênh GT có thể được chia thành hai loại chính là kênh GT truyền thống và kênh GT hiện đại.
Kênh GT truyền thống:
Chợ đầu mối nông sản Thủ Đức (ảnh: internet)
Kênh GT truyền thống bao gồm các chợ đầu mối, chợ nhỏ lẻ, cửa hàng tạp hóa, cửa hàng bán lẻ nhỏ lẻ.
Kênh GT truyền thống có lịch sử lâu đời, và vẫn là kênh phân phối chính của các nhà sản xuất tại Việt Nam. Kênh này có ưu điểm là chi phí thấp, độ phủ rộng, tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng. Tuy nhiên, kênh GT truyền thống cũng có một số hạn chế như:
- Thời gian lưu thông hàng hóa lâu, dẫn đến chi phí lưu kho cao.
- Khó kiểm soát hàng hóa, dễ xảy ra thất thoát.
- Khó khăn trong việc quản lý bán hàng và chăm sóc khách hàng.
Kênh GT hiện đại:
Cửa hàng tiện lợi GS25 (ảnh: GS25)
Kênh GT hiện đại bao gồm các đại lý tổng hợp, cửa hàng tiện lợi, cửa hàng bán lẻ hiện đại.
Kênh GT hiện đại bắt đầu xuất hiện và phát triển mạnh mẽ từ những năm 2000. Kênh này mang đến những ưu điểm vượt trội hơn so với kênh GT truyền thống, như:
- Độ phủ rộng, tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng.
- Thời gian lưu thông hàng hóa nhanh, giảm chi phí lưu kho.
- Dễ dàng kiểm soát hàng hóa, hạn chế thất thoát.
- Hiệu quả trong việc quản lý bán hàng và chăm sóc khách hàng.
Kênh GT hiện đại đang dần thay thế kênh GT truyền thống, đặc biệt là ở các thành phố lớn.
Ưu, nhược điểm của kênh GT
Kênh này có ưu điểm là chi phí thấp, độ phủ rộng, tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng. Tuy nhiên, kênh GT cũng có một số hạn chế như:
Ưu điểm:
- Chi phí thấp: Có chi phí thấp hơn so với kênh phân phối hiện đại, do không cần đầu tư nhiều vào cơ sở hạ tầng và trang thiết bị.
- Độ phủ rộng: Có độ phủ rộng, tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, miền núi.
- Tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng: Tiếp cận được nhiều đối tượng khách hàng, từ người tiêu dùng bình dân đến khách hàng cao cấp.
Nhược điểm:
Thời gian lưu thông hàng hóa lâu:Có thời gian lưu thông hàng hóa lâu, dẫn đến chi phí lưu kho cao.
- Khó kiểm soát hàng hóa: Có nhiều cấp bậc trung gian, khiến việc kiểm soát hàng hóa gặp khó khăn, dễ xảy ra thất thoát.
- Khó khăn trong việc quản lý bán hàng và chăm sóc khách hàng: Có nhiều cấp bậc trung gian, khiến việc quản lý bán hàng và chăm sóc khách hàng gặp khó khăn.
Các thành viên trong kênh GT
Các thành viên trong kênh bao gồm:
- Nhà sản xuất: Là đơn vị sản xuất ra sản phẩm. Nhà sản xuất có thể trực tiếp bán sản phẩm cho nhà bán lẻ hoặc thông qua các cấp trung gian.
- Nhà phân phối: Là đơn vị trung gian thực hiện việc mua bán, vận chuyển, lưu kho và giao hàng cho nhà bán lẻ. Nhà phân phối có thể là đại lý, tổng đại lý, nhà phân phối độc quyền,…
- Nhà bán lẻ: Là đơn vị bán sản phẩm trực tiếp cho người tiêu dùng cuối cùng. Nhà bán lẻ có thể là cửa hàng tạp hóa, cửa hàng tiện lợi, chợ truyền thống,…
Ngoài ra, trong kênh còn có thể có các thành viên khác như:
- Nhà môi giới: Là đơn vị trung gian giúp kết nối nhà sản xuất và nhà phân phối.
- Nhà kho vận: Là đơn vị thực hiện việc vận chuyển sản phẩm từ nhà sản xuất đến nhà phân phối và nhà bán lẻ.
- Nhà cung cấp dịch vụ bán hàng: Là đơn vị cung cấp các dịch vụ bán hàng cho nhà phân phối và nhà bán lẻ, chẳng hạn như quảng cáo, khuyến mãi,…
Số lượng thành viên trong kênh có thể nhiều hoặc ít, tùy thuộc vào quy mô và loại hình sản phẩm. Đối với các sản phẩm tiêu dùng nhanh (FMCG), kênh thường có nhiều thành viên và phân cấp rõ ràng. Đối với các sản phẩm công nghiệp, kênh thường đơn giản hơn, với ít thành viên hơn.
Các thành viên trong kênh GT đóng vai trò quan trọng trong việc đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Mỗi thành viên đều có những nhiệm vụ và trách nhiệm riêng, cần phối hợp chặt chẽ với nhau để đạt được mục tiêu chung là tối đa hóa doanh số và lợi nhuận.
Ví dụ về ưu nhược điểm của kênh GT
Ưu điểm:
- Đối với các doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng thiết yếu, có nhu cầu tiêu dùng lớn là lựa chọn phù hợp, giúp doanh nghiệp tiếp cận được nhiều khách hàng và tiết kiệm chi phí.
- Đối với các doanh nghiệp mới thành lập, chưa có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực phân phối là lựa chọn dễ dàng và thuận tiện.
Nhược điểm:
- Đối với các doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng cao cấp, có nhu cầu tiêu dùng nhỏ không phải là lựa chọn phù hợp, do khó kiểm soát hàng hóa và chăm sóc khách hàng.
- Đối với các doanh nghiệp muốn xây dựng thương hiệu và hình ảnh chuyên nghiệp không phải là lựa chọn phù hợp, do kênh GT thường tập trung vào các sản phẩm giá rẻ, chất lượng thấp.
Tóm lại, kênh GT có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Doanh nghiệp cần cân nhắc các yếu tố như sản phẩm, thị trường, chiến lược kinh doanh để lựa chọn kênh phân phối phù hợp.
Lưu ý khi xây dựng kênh GT
Dưới đây là một số lưu ý cụ thể khi xây dựng:
Đối với kênh GT truyền thống:
- Tăng cường hoạt động tiếp thị và bán hàng: Doanh nghiệp cần tăng cường hoạt động tiếp thị và bán hàng, để quảng bá sản phẩm đến các nhà phân phối và người tiêu dùng.
- Cải thiện chất lượng sản phẩm: Doanh nghiệp cần cải thiện chất lượng sản phẩm, để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.
- Đảm bảo nguồn cung hàng hóa ổn định: Doanh nghiệp cần đảm bảo nguồn cung hàng hóa ổn định, để đáp ứng nhu cầu của các nhà phân phối và người tiêu dùng.
Đối với kênh GT hiện đại:
- Cải thiện hình ảnh và dịch vụ: Doanh nghiệp cần cải thiện hình ảnh và dịch vụ của mình, để thu hút khách hàng.
- Nâng cao chất lượng sản phẩm: Doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng sản phẩm, để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.
- Tăng cường hoạt động marketing: Doanh nghiệp cần tăng cường hoạt động marketing, để quảng bá sản phẩm và thương hiệu.
So sánh GT và MT
Dưới đây là bảng so sánh các thuộc tính.
| Đặc điểm | Kênh GT | Kênh MT |
| Khái niệm | Kênh phân phối hàng hóa truyền thống, bao gồm các chợ đầu mối, chợ truyền thống, cửa hàng tạp hóa,… | Kênh phân phối hàng hóa hiện đại, bao gồm các nhà bán lẻ chuyên nghiệp như siêu thị, đại siêu thị, cửa hàng tiện lợi,… |
| Tính chuyên nghiệp | Các nhà bán lẻ trong kênh thường có quy mô nhỏ, hệ thống quản lý truyền thống | Các nhà bán lẻ trong kênh MT thường có quy mô lớn, hệ thống quản lý chuyên nghiệp |
| Tính hiện đại | Các nhà bán lẻ trong kênh GT thường sử dụng các phương pháp quản lý và bán hàng truyền thống | Các nhà bán lẻ trong kênh MT thường áp dụng các công nghệ tiên tiến trong quản lý và bán hàng |
| Tính minh bạch | Các giao dịch trong kênh thường không được thực hiện một cách minh bạch, rõ ràng | Các giao dịch trong kênh MT thường được thực hiện một cách minh bạch, rõ ràng |
| Tính tiếp cận | Có quy mô nhỏ, phân bố tập trung ở các khu vực đô thị, giúp doanh nghiệp tiếp cận được với một số lượng khách hàng nhất định | Kênh MT có quy mô lớn, phủ sóng rộng khắp, giúp doanh nghiệp tiếp cận được với nhiều khách hàng hơn |
| Tính đa dạng sản phẩm | Thường cung cấp các sản phẩm thiết yếu, đáp ứng nhu cầu mua sắm của một số đối tượng khách hàng nhất định | Kênh MT cung cấp đa dạng các loại sản phẩm, đáp ứng nhu cầu mua sắm của nhiều đối tượng khách hàng |
| Tính tiện lợi | Thường có không gian mua sắm nhỏ hẹp, không có nhiều tiện ích, dịch vụ đi kèm | Kênh MT thường có không gian mua sắm rộng rãi, thoáng mát, có nhiều tiện ích, dịch vụ đi kèm, đáp ứng nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng |
| Giá cả | Thường có giá cả thấp hơn kênh MT | Kênh MT thường có giá cả cao hơn kênh GT |
| Tính cạnh tranh | Có tính cạnh tranh thấp hơn kênh MT do có ít nhà bán lẻ tham gia | Kênh MT có tính cạnh tranh cao do có nhiều nhà bán lẻ tham gia |
| Tính hiệu quả | Có hiệu quả thấp hơn kênh MT | Kênh MT có hiệu quả cao hơn kênh GT |
Kết
Với sự phát triển của thị trường bán lẻ, kênh GT hiện đại đang dần thay thế kênh GT truyền thống. Doanh nghiệp cần có sự linh hoạt trong việc xây dựng chiến lược phân phối và lựa chọn kênh phân phối phù hợp, để đáp ứng nhu cầu của thị trường và đạt được mục tiêu kinh doanh.
Xin chân thành cảm ơn,
