Phân phối hàng hoá là thuật ngữ mô tả tập hợp của quá trình bán sản phẩm từ nhà sản xuất đến khách hàng, bao gồm lập kế hoạch, thực hiện, kiểm tra và điều phối hoạt động vận tải từ kho lưu trữ đến tay người tiêu cùng nhằm đáp ứng nhu cầu từ khách hàng mục tiêu và thu được lợi nhuận tối ưu nhất.
Phân phối hàng hoá là một chiến lược phân phối sống còn với mọi doanh nghiệp sản xuất.
Phân phối hàng hoá là cầu nối từ nơi sản xuất tới tay người tiêu dùng, nếu không phân phối hàng hoá, doanh nghiệp không thể bán được hàng và tất nhiên sẽ không thể tồn tại. Doanh nghiệp phân phối hàng hoá thành công sẽ sở hữu vòng lặp về hoạt động kinh doanh, giúp cung cấp phản hồi từ khách hàng và thị trường, giúp doanh nghiệp đưa ra những giải pháp cải tiến liên tục nhằm tạo rào cản cạnh tranh và rào cản gia nhập thị trường với những doanh nghiệp/ sản phẩm thay thế.
Theo Bộ Công Thương, ngành phân phối hàng hóa Việt Nam đang có sự phát triển nhanh chóng và bền vững. Trong năm 2022, tốc độ tăng trưởng của ngành đạt 11,7%, cao hơn so với tốc độ tăng trưởng của GDP. Tổng giá trị phân phối hàng hóa đạt 15.485 nghìn tỷ đồng, tăng 11,7% so với năm 2021. Tổng lượng hàng hóa phân phối đạt 181,7 triệu tấn, tăng 13,2% so với năm 2021.
- Tổng giá trị phân phối hàng hóa năm 2022 đạt 15.485 nghìn tỷ đồng, tăng 11,7% so với năm 2021.
- Tổng lượng hàng hóa phân phối năm 2022 đạt 181,7 triệu tấn, tăng 13,2% so với năm 2021.
- Ngành phân phối hàng hóa đóng góp 13,4% GDP của Việt Nam năm 2022.
Ngành phân phối hàng hóa đóng góp 13,4% GDP của Việt Nam năm 2022. Đây là một đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Mục tiêu của phân phối hàng hoá
Mục tiêu của phân phối hàng hoá là phổ biến sản phẩm từ nơi sản xuất tới tay người tiêu dùng cuối cùng nhằm gia tăng về doanh thu và độ nhận biết thương hiệu.
Phân phối hàng hoá là một quá trình có thể hiệu chỉnh liên tục nhằm tối ưu chi phí giúp giảm giá bán và tăng lợi nhuận. Điều này giúp doanh nghiệp đạt được lợi thế cạnh tranh về chi phí tối ưu, qua đó thu hút được thêm nhiều khách hàng.
Mục tiêu của phân phối hàng hóa là cung cấp sản phẩm từ doanh nghiệp sản xuất tới khách hàng, mong muốn cuối cùng là tăng doanh số bán hàng, lợi nhuận và chỉ số nhận biết thương hiệu cho doanh nghiệp.
Cụ thể, các mục tiêu của phân phối hàng hóa bao gồm:
- Đáp ứng nhu cầu của khách hàng: Phân phối hàng hóa giúp doanh nghiệp đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng một cách nhanh chóng và tiện lợi, đáp ứng nhu cầu của họ.
- Tăng doanh số bán hàng: Phân phối hàng hóa hiệu quả giúp doanh nghiệp tăng doanh số bán hàng, từ đó tăng lợi nhuận.
- Giảm chi phí: Phân phối hàng hóa hiệu quả giúp doanh nghiệp giảm chi phí vận chuyển, lưu kho,…
- Tăng cường nhận thức thương hiệu: Phân phối hàng hóa thông qua các kênh trung gian giúp doanh nghiệp tiếp cận với nhiều khách hàng hơn, từ đó tăng cường nhận thức thương hiệu.
Để đạt được các mục tiêu này, doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược phân phối hiệu quả. Chiến lược phân phối cần được xây dựng dựa trên các yếu tố sau:
- Sản phẩm: Tính chất, đặc điểm của sản phẩm sẽ ảnh hưởng đến kênh phân phối phù hợp.
- Thị trường: Quy mô, phân bố, hành vi tiêu dùng của khách hàng sẽ ảnh hưởng đến kênh phân phối phù hợp.
- Tài chính: Nguồn lực tài chính của doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng đến kênh phân phối phù hợp.
- Chiến lược marketing: Kênh phân phối cần phù hợp với chiến lược marketing tổng thể của doanh nghiệp.
Những chi phí trong phân phối hàng hoá
Những chi phí trong phân phối hàng hoá bao gồm:
- Chi phí mặt bằng
- Chi phí lưu kho
- Chi phí bảo quản hàng
- Chi phí dự trữ hàng hoá
- Chi phí nhân công quản lý, bốc xếp hàng hoá
- Chi phí đóng gói hàng hoá
- Chi phí dịch vụ giao nhận
- Chi phí chăm sóc và hậu mãi khách hàng
- Chi phí xử lý đơn đặt hàng
Hai cách thức phân phối hàng hoá
Có hai cách thức phân phối hàng hoá là trực tiếp và gián tiếp.
Phân phối trực tiếp: là phương pháp mà nhà sản xuất đưa sản phẩm tới người tiêu dùng không thông qua bất kỳ một trung gian nào, phương pháp được sử dụng nhiều nhất hiện tại là bán hàng qua website hoặc các sàn thương mại điện tử, nơi khách hàng có thể đặt hàng trực tuyến, tuy nhiên vẫn có nhiều cách thức phân phối hàng hoá trực tiếp như:
- Phân phối hàng hoá qua showroom, cửa hàng doanh nghiệp xây dựng
- Phân phối hàng hoá qua website, ứng dụng (application)
- Phân phối hàng hoá qua Catalogue (in ấn hoặc trực tuyến)
- Phân phối hàng hoá qua gọi điện thoại hoặc email
- Phân phối hàng hoá qua việc tổ chức sự kiện, hội thảo…
Phân phối gián tiếp: là cách thức phân phối hàng hoá thông qua một hoặc nhiều đơn vị trung gian, đơn vị trung gian sẽ thay thế doanh nghiệp tiếp cận trực tiếp với khách hàng. phương pháp này giúp hàng hoá được phổ biến nhanh và đạt được doanh số lớn, những cách thức của phương pháp phân phối hàng hoá này có thể bao gồm:
- Phân phối hàng hoá qua trung tâm thương mại
- Phân phối hàng hoá qua siêu thị
- Phân phối hàng hoá qua cửa hàng tiện ích
- Phân phối hàng hoá qua cửa hàng tạp hoá
- Phân phối hàng hoá qua chợ truyền thống…
Phân phối hàng hoá trong tương lai
Trong tương lai, ngành phân phối hàng hóa sẽ có những thay đổi đáng kể dưới tác động của các yếu tố như:
- Sự phát triển của công nghệ: Công nghệ sẽ tiếp tục thay đổi cách thức phân phối hàng hóa. Các công nghệ như trí tuệ nhân tạo, tự động hóa,… sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình phân phối, nâng cao hiệu quả và giảm chi phí.
- Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng: Người tiêu dùng ngày càng có xu hướng mua sắm trực tuyến và mong muốn trải nghiệm mua sắm thuận tiện, nhanh chóng và cá nhân hóa. Điều này sẽ thúc đẩy sự phát triển của các kênh phân phối trực tuyến và đa kênh.
- Sự phát triển của thương mại điện tử: Thương mại điện tử đang ngày càng phát triển và trở thành kênh phân phối chính của nhiều doanh nghiệp. Thương mại điện tử sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai, tạo ra nhiều cơ hội mới cho các doanh nghiệp trong ngành phân phối.
Dựa trên những xu hướng này, có thể dự đoán rằng trong tương lai, ngành phân phối hàng hóa sẽ có những thay đổi sau:
- Sự phát triển của các kênh phân phối trực tuyến và đa kênh: Thương mại điện tử sẽ tiếp tục phát triển và trở thành kênh phân phối chính của nhiều doanh nghiệp. Các kênh phân phối đa kênh cũng sẽ phát triển mạnh mẽ, giúp doanh nghiệp tiếp cận với nhiều khách hàng hơn.
- Sự ứng dụng rộng rãi của công nghệ: Công nghệ sẽ được ứng dụng rộng rãi trong ngành phân phối, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình phân phối, nâng cao hiệu quả và giảm chi phí.
- Sự cá nhân hóa trong trải nghiệm mua sắm: Doanh nghiệp sẽ tập trung vào việc cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm cho khách hàng, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của họ.
Để thích ứng với những thay đổi này, các doanh nghiệp trong ngành phân phối cần có sự đầu tư và đổi mới. Các doanh nghiệp cần chú trọng đến việc ứng dụng công nghệ, phát triển các kênh phân phối đa kênh và cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm cho khách hàng.
Dưới đây là một số xu hướng cụ thể của phân phối hàng hóa trong tương lai:
- Tăng trưởng của thương mại điện tử: Thương mại điện tử sẽ tiếp tục phát triển và chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong tổng doanh số bán lẻ.
- Sự phát triển của các kênh phân phối đa kênh: Các doanh nghiệp sẽ sử dụng nhiều kênh phân phối khác nhau để tiếp cận với nhiều khách hàng hơn.
- Sự ứng dụng rộng rãi của công nghệ: Công nghệ sẽ được ứng dụng rộng rãi trong ngành phân phối, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình phân phối, nâng cao hiệu quả và giảm chi phí.
- Sự cá nhân hóa trong trải nghiệm mua sắm: Doanh nghiệp sẽ tập trung vào việc cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm cho khách hàng, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của họ.
Những xu hướng này sẽ mang lại nhiều cơ hội mới cho các doanh nghiệp trong ngành phân phối. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng cần có sự thích ứng và đổi mới để đáp ứng với những thay đổi của thị trường.
Những câu hỏi thường gặp về phân phối hàng hoá
Phân phối hàng hoá là gì?
Phân phối hàng hoá là cầu nối từ nơi sản xuất tới tay người tiêu dùng, nếu không phân phối hàng hoá, doanh nghiệp không thể bán được hàng và tất nhiên sẽ không thể tồn tại. Doanh nghiệp phân phối hàng hoá thành công sẽ sở hữu vòng lặp về hoạt động kinh doanh, giúp cung cấp phản hồi từ khách hàng và thị trường, giúp doanh nghiệp đưa ra những giải pháp cải tiến liên tục nhằm tạo rào cản cạnh tranh và rào cản gia nhập thị trường với những doanh nghiệp/ sản phẩm thay thế.
Chiến lược phân phối là gì?
Chiến lược phân phối là một bộ tài liệu, nhằm triển khai và định hướng quá trình cung ứng hàng hoá ra thị trường, bao gồm mô hình kênh phân phối, hướng dẫn, quy định và chính sách. Mục tiêu của chiến lược phân phối là phổ biến sản phẩm, từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng.
Phân phối gián tiếp là gì?
Phân phối gián tiếp là phương pháp phổ biến hàng hoá từ nơi sản xuất tới người tiêu dùng cuối cùng thông qua những mắt xích trung gian. Phân phối gián tiếp là một chiến thuật trong chiến lược phân phối.
Phân phối trực tiếp là gì?
Phân phối trực tiếp là một phương pháp cung ứng hàng hoá trực tiếp từ nơi sản xuất đến người tiêu dùng cuối cùng mà không thông qua bất kỳ trung gian nào khác. Phương pháp này phù hợp với nhà sản xuất có mạng lưới vận chuyển và hậu cần của riêng mình.
Phân phối độc quyền là gì?
Phân phối độc quyền là một phương pháp phân phối nằm trong chiến lược phân phối, phương pháp này phổ biến sản phẩm hoặc dịch vụ mà nhà sản xuất hoặc cung cấp chỉ uỷ quyền cho một nhà phân phối trong một khu vực được nhất định. Nhà phân phối trở thành người đơn vị bán hàng được ủy quyền duy nhất.